Bewel pionier: nieuwe duurzaamheidsstandaard voor bouw nieuw hoofdkantoor Diepenbeek

Bewel is een maatwerkbedrijf dat mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt te werk stelt. Mensen met passie, toewijding en de kwaliteiten om de meest uiteenlopende taken of processen van bedrijven uit te voeren en te optimaliseren.

Met 2.200 medewerkers en 9 vestigingen is Bewel een van de grootste werkgevers van Limburg. Ze werken niet alleen in de eigen werkplaatsen, maar ook op de werkvloer bij klanten in verschillende sectoren.

Het huidige hoofdkantoor in Diepenbeek voldoet niet langer aan de moderne energiestandaarden en aan het hedendaags comfort van een werkomgeving.

Bewel besliste daarom om resoluut te kiezen voor een nieuw kantoor dat een pioniersrol zal vervullen qua innovatie, circulariteit en duurzaamheid. Bovendien leent het nieuwe gebouw zich ook uitstekend voor de nieuwe manier van werken door het voorzien van onder meer flexibele werkplekken.

Johan Bongaerts, algemeen directeur Bewel: “Als Bewel vinden we betrokkenheid, duurzaamheid en maatschappelijk verantwoord ondernemen essentieel in onze bedrijfsvoering. Dit betekent ook dat we heel bewust hebben nagedacht over de duurzame ambities voor ons nieuw hoofdkantoor. We willen andere organisaties inspireren en een nieuwe duurzaamheidsstandaard zetten.

In 2019 heeft Bewel een conditiemeting laten uitvoeren van haar volledig patrimonium.

De resultaten van deze conditiemeting hebben geleid tot een 5-jarig investeringsprogramma.  Een eerste resultaat hiervan was de verbouwing van onze site in Maaseik in 2020 - 2021.

Voor wat onze site in Diepenbeek betreft, bleek dat ons huidig kantoorgebouw waarin de centrale administratie van Bewel in ondergebracht is, niet meer rendabel zou kunnen gerenoveerd worden.

Daarom werd er een ambitieus programma van eisen opgesteld om een nieuw kantoorgebouw te bouwen.

“Er werd gekozen voor de optimale betrokkenheid van de toekomstige gebruikers van het nieuwe kantoorgebouw.”

Vooraf werden de mensen van Bewel die gebruik zullen maken van het nieuwe hoofdkantoor uitgebreid bevraagd, om het ontwerp optimaal af te stemmen op hun wensen. Er werd een ambassadeur afgevaardigd van elke dienst van Bewel. Zij kregen de nodige inspraak en konden zo bijdragen aan een ontwerp op maat.”

Als leidraad voor het nieuwe kantoor werd de duurzaamheidsmeter GRO van de Vlaamse overheid gehanteerd. De ambitie van GRO is om via een geïntegreerd ontwerpproces tot een toekomstgericht, comfortabel gebouw te komen waarin sterk wordt ingezet op duurzaam bouwen. De duurzaamheidsmeter GRO vormt een van de speerpunten van de Vlaamse strategie rond duurzame ontwikkeling in de bouwsector. Circulariteit is daar een middel toe.

In een circulaire bouweconomie worden producten en materialen zoveel mogelijk hergebruikt en wordt het restafval geminimaliseerd. Door veranderingsgericht ontwerpen en bouwen bekomt men een ontwerp- en bouwstrategie die ervan uitgaat dat de noden en wensen van gebruikers en de maatschappij blijven veranderen. Het doel is dus om gebouwen te creëren die die veranderingen qua uitbreidbaarheid, gebruik en onderhoud efficiënt ondersteunen. Het nieuwe hoofdkantoor van Bewel is daar een uitstekende illustratie van.

Wat de economische aspecten betreft, dient men verder te kijken dan de bouwkost alleen. Dit omdat de “total cost of ownership (TCO)” van het gebouw gereduceerd kan worden door de operationele kosten (toekomstige onderhoudskosten en energieverbruik) mee te nemen in het ontwerp en door functiewijzigingen of -aanpassingen mogelijk te maken (TCO bestaande uit de investeringskost, de onderhoudskost en de energiekost).

“Bewel koos bewust voor een bouwformule die verder gaat dan bouwen alleen.”

Dirk Bossaert, directeur Facilities Bewel: Voor de realisatie van het programma van eisen werd geopteerd om dit te realiseren door middel van een DBME-constructie (Design Build Maintain & Energy) waarbij een consortium bestaande uit een bouwfirma, architect, studieburelen en onderhoudsfirma een ontwerp opmaakt aan de hand van het programma van eisen, dit vervolgens realiseert/bouwt en dan ten slotte ook nog eens voor een periode van 20 jaar de technische installaties zal onderhouden.
Bewel heeft specifiek voor deze DBME-constructie gekozen omdat dit voor Bewel de grootste garantie geeft op een positief resultaat: dit soort van duurzame kantoorgebouwen vereisen immers veel technische installaties die enkel door gespecialiseerde firma’s onderhouden kunnen worden.  De meeste bouwheren beschikken over onvoldoende know how in huis om dit correct zelf op te kunnen volgen.”

Een vraag tot ontwerp, bouw, technisch onderhoud en energieprestatiegarantie werd in de markt gezet. De opdracht werd gegund aan het consortium Artem, UAU Collectiv en Van Roey Services. Hierbij gaan Bewel en het consortium een commitment aan als partners om de komende 20 jaar de totale kosten zo laag mogelijk te houden.

Ronny Van Doninck, algemeen directeur Artem: “Samen met de innovatiecel en drie bedrijven binnen onze groep (Artem, Van Roey Services en IFTech) zorgden we voor een competitief en vooruitstrevend voorstel. Het programma van eisen opgesteld door Bewel werd omgezet naar een slim en duurzaam ontwerp waarbij niet enkel het onderhoud van de technische installaties, het dak maar ook en een energieprestatiecontract met garanties voor de kwaliteit van binnenklimaat over een periode van 20 jaar wordt gegarandeerd. De combinatie van deze elementen is uniek voor een nieuwbouw in België. Door een optimaal evenwicht te bieden tussen comfort en energieverbruik bieden we comfort-as-a service.

Een mooi voorbeeld van hoe we als Artem Bewel ontzorgen tijdens de bouwfase en met Van Roey Services tijdens de exploitatiefase door een prestatiegarantie te bieden op het vlak van een optimaal binnenklimaat en de volledige operationele kost van het gebouw.

De energiecomponent vormt in dit dossier dus een essentieel onderdeel.

Voor het duurzaam koelen en verwarmen van het gebouw voorziet IFTech een koude-warmteopslag (KWO) waarbij gebruikt wordt gemaakt van ondiepe geothermie. Zo kunnen de gebruikers van het gebouw in elk seizoen genieten van een gezond en aangenaam binnenklimaat.

Het aanbieden van zo’n duurzame totaaloplossing is enkel mogelijk door vanaf dag één in een bouwteam samen te werken met alle betrokken partijen (zoals onder meer Multis en Macobo-Stabo). Het is cruciaal om alle kennis en expertise van bij de ontwerpfase mee te nemen. De kost van een gebouw stopt immers niet na de bouwfase. Door van bij het begin slimme en duurzame keuzes te maken en beslissingen op elkaar af te stemmen kunnen we de TCO in belangrijke mate beïnvloeden. Enkel zo komen we tot een holistische kijk op het ontwerp. Daarnaast bouwen we eerst virtueel in een BIM-model met dynamische simulaties van het energieverbruik.”

Dirk Bossaert, directeur Facilities Bewel: “Als Bewel kiezen we resoluut voor het pionierschap door als een van de eerste aanbesteders een DBME-opdracht voor nieuwbouw in de markt te zetten. Door reeds in aanbestedingsfase een resultaatgarantie te vragen voor het gebouwgebonden energieverbruik (E) stimuleren we het consortium om duurzame technieken te integreren in het ontwerp. Deze technologie heeft vaak een hogere investeringskost maar verdient zichzelf terug door een lager energieverbruik. Dankzij het innovatieve bestek hebben we de nodige punten toegekend aan de Total Cost of Ownership  (TCO). Er is geen betere garantie op een kwaliteitsvol gebouw met de nieuwste en meest duurzame technologie tegen een lage operationele kost.

Robbert Errico, architect en associate partner bij UAU Collectiv: “Bewel heeft terecht grote plannen op de site in Diepenbeek. De nieuwe infrastructuur zal de centrale diensten huisvesten op een flexibele en commerciële manier. Met het nieuwe gebouw en de hertekening van de volledige site wordt Bewel ook zichtbaar voor zijn omgeving en vormt het nieuwe kantoor een eyecatcher met een eigen karakter en specifieke uitstraling.

Het finale ontwerp is een eenvoudige maar ingenieuze gebouwstructuur die flexibiliteit, massiviteit en inertie vooropstelt. Het principe van flexibiliteit wordt eveneens doorgetrokken in de gevel. Die kan gezien worden als onafhankelijk van het betonskelet en bestaat volledig uit glas. Op die manier hebben de werkplekken ook een mooi uitzicht op de buitenomgeving, wat bijdraagt tot een betere ruimtelijke ervaring in het gebouw.

Het grote voordeel is de natuurlijke lichtinval. Uit onderzoek blijkt dat de hoeveelheid daglicht in belangrijke mate bijdraagt aan de gezondheid / het werkgeluk van de werknemer en dus ook zijn of haar productiviteit.

Het gebouw wordt rondom rond voorzien van een iconische en monumentale luifel van maar liefst 8 meter breed. Deze zorgt voor de filtering van het licht op de gevel en voorkomt oververhitting in de zomer en de tussenseizoenen.

Het eindresultaat is een paviljoen dat zich zal inbedden in het landschap. De glazen gevel van 7,50 meter hoog en de luifel van 8 meter geven het totaal volume een monumentale en iconische proportie. De symmetrische aanpak in grondplan en flexibele vloerplaten geven de mogelijkheid de indeling vrij te bepalen en in de toekomst op eenvoudige wijze aan te passen. Hetzelfde is toepasbaar voor de buitengevel en de technieken.

Een heldere en eenvoudige circulatie tenslotte is essentieel om de volledige site te organiseren. Door vrachtwagens en auto’s te scheiden van de trage weggebruiker, zetten we maximaal in op verkeersveiligheid. We voorzien op de site (die nu wordt gekenmerkt door veel beton) de nodige groene zones tussen de verschillende gebouwen om het welzijn van zowel bezoekers als werknemers te bevorderen.”

Johan Bongaerts, algemeen directeur Bewel: “Na de ondertekening van het contract kunnen we officieel van start. De aanvraag voor de omgevingsvergunning zal deze maand nog opgestart worden.  We hopen met de werken te kunnen starten in het voorjaar van 2022.  Ongeveer een jaar later is de verhuis gepland van het oude kantoorgebouw naar het nieuwe, waarna het oude kantoorgebouw gesloopt zal worden.  Op de vrijgekomen ruimte van het oude kantoorgebouw wordt dan de parking aangelegd.  Al het personenverkeer wordt gecentraliseerd op één in/uitgang; deze het dichtst aan de Koning Boudewijnlaan.  Voor de zwakke weggebruikers is er een aparte ingang voorzien om deze maximaal te scheiden van het gemotoriseerd verkeer.”

(Renders: copyright UAU Collectiv)